“Lesgeven is een vak,” zegt Petra Hooglander. “En dat kun je leren. Als je bereid bent aan jezelf te werken.” Petra werkt 25 jaar in het voortgezet onderwijs als docent Nederlands en is schoolopleider voor duale studenten van de lerarenopleiding.
“Duale studenten worden voor een deel door mij op het Driestar College opgeleid,” vertelt Petra. “Naast hun vakstudie bij Driestar hogeschool natuurlijk. Bijna het hele pedagogisch-didactische deel van hun studie krijgen ze echter bij ons in de praktijk. Ik ben daarom ook opgeleid als schoolopleider en krijg daar regelmatig bijscholing voor.”
Leuk werk, studenten opleiden in de school? “Ik vind het prachtig om te doen! Het is echt maatwerk: ieder brengt zijn eigen kwaliteiten mee en ik begeleid iedere student in zijn of haar eigen leerproces. In het persoonlijke contact kunnen we de theorie dan ook direct koppelen aan de ervaring voor de klas. Soms vraag ik het ook expliciet: Hoe ga je dit morgen toepassen? Als aankomend docent doe je veel op je intuïtie en je levenservaring. Denk aan gesprekken met leerlingen. Zo’n vaardigheid kun je verder funderen en slijpen met behulp van de stof die we in de opleiding behandelen. Je leert bewustere keuzes te maken uit een steeds groter handelingsrepertoire. Zo kun je een eigen stijl ontwikkelen die bij je past.”
“Studenten komen heel gemotiveerd binnen, maar lesgeven kan in het begin behoorlijk lastig zijn. Toch hoef je dan niet bij de pakken neer te gaan zitten: ook in je eerste jaar kun je steeds weer opnieuw beginnen. Ik ben ervan overtuigd dat je door proberen en repareren steeds verder kunt komen. Tenminste, als je daar zelf open voor staat. In het duale traject heb je daar overigens genoeg ruimte voor: binnen de school bouw je stapsgewijs op en ga je steeds meer lesgeven en zelfstandig werken. Pas na twee jaar kun je eigen klassen krijgen en combineer je de studie met een deeltijdbaan op school.”
Maar lesgeven moet toch ook wel een beetje ‘in je zitten’? Wat zijn eigenlijk voorwaarden voor een goede leraar? “Van jongeren houden, genieten van leerlingen, dat staat absoluut op nummer één,” zegt Petra beslist. “Als je dat niet ‘hebt’, zul je je waarschijnlijk niet echt ontwikkelen tot een goede docent. Er zijn maar weinig leerlingen die naar school komen met als doel de sfeer te verpesten. Jouw gedrag bepaalt voor een groot deel het samenspel met de klas. Verder moet je natuurlijk wel van je vak houden en het een uitdaging vinden om de leerlingen daarin mee te nemen. En als derde vind ik het belangrijk dat je ervoor open staat om aan jezelf te werken. Niet alle lessen gaan vanzelf: je moet bereid zijn om eerlijk te reflecteren op jouw rol, je te laten bijsturen en te leren van je ervaringen.”
“Door mijn jarenlange ervaring in het onderwijs heb ik inmiddels meer ruimte dan in het begin om me bezig te houden met het leerproces van mijn leerlingen,” vertelt Petra. “Het is interessant om te begrijpen hoe jongeren leren. Ik vraag me ook regelmatig af waarom leerlingen in mijn les zouden moeten zitten. Ik wil iets toevoegen aan hun leven door mijn lessen Nederlands relevant te maken voor ze. Daarvoor moet ik ze natuurlijk wel kennen. Het is mijn ervaring dat ik de verbinding steeds weer moet uitvinden en daarvoor open moet blijven staan. En dat wil ik ook aan mijn studenten meegeven.”